main image

چگونه روی فرزند نوجوانم‌ نظارت داشته باشم؟

تنها با داشتن یک رابطه صمیمی بین اعضای خانواده می توانید به نوجوان تان کنید که به سلامت از این دوره گذر کند.

نظارت بر فرزند نوجوان

زمانی که نوزاد از راه می رسد مشکلات و دردسرهای پدر و مادر نیز شروع می شود و در هر دوره از رشد کودک، والدین با چالش های جدیدی روبرو هستند. در صورتیکه پدر و مادر خودشان را برای مواجه شدن با این چالش ها آماده نکرده باشند مشکلات بیشتری در ارتباط با فرزند خود خواهند داشت و این خطر وجود دارد که به دلیل بدعملکردی والدین، فرزندشان آسیب هایی بخورد که در برخی موارد تاثیرات ناشی از این آسیب ها همیشگی است و تا سنین بزرگسالی نیز باعث رنج فرد می شود. تا زمانی که فرزند شما نوزاد بود گرچه دردسرهای زیادی داشتید اما نگرانی های زیادی از رفتارهای فرزند خود نداشتید، کنترل بیشتری بر روی رفتارهای او داشتید و کودک نیز تاثیر پذیری بیشتری از شما داشت اما فرزندتان با پشت سر گذاشتن دوره کودکی و وارد شدن به دنیای نوجوانی چالش های جدیدی را برای شما ایجاد می کند. دیگر مثل گذشته تابع حرف های شما نیست و می خواهد استقلال بیشتری داشته باشد، قوانین خانه را به چالش می کشد و نسبت به برخی از انتظارات و خواسته های والدین سرکشی نشان می دهد. حالا احساس نگرانی در شما زنده می شود که چه کارهایی می توانید بکنید تا فرزندتان را از بسیاری از آسیب ها دور نگه دارید. تا زمانی که فرزند شما در دوره کودکی خود به سر می برد، شما بر رفتارهای او نظارت مستقیم داشتید، پیش روی چشمان شما با دوستانش بازی می کرد، خودتان یا یک بزرگسال امن او را به مدرسه می بردید و در نهایت اینکه اجازه نمی دادید از شما خیلی دور شوند. این نوع مراقبت و نظارت از کودک بسیار برای فرزندتان مثبت بوده است و تنها به این دلیل که کودک شما هر جا می رفت شما هم حضور داشته اید، از بسیاری از آسیب هایی که می توانست رخ دهد پیشگیری کرده اید. فرزندان در دوره کودکی آن قدر رشد نکرده اند و تجربه ندارند که خودشان بتوانند از خودشان مراقبت کنند و غفلت پدر و مادر از کودک می تواند منجر به اتفاقات آسیب زای جسمی یا روانی شدیدی ( مثل مورد تجاوز جسمی قرار گرفتن یا از جایی پرت شدن )باشد که کودک هیچ گاه از تاثیرات ناشی از آن اتفاق رهایی نیابد. اینکه تا کنون نظارت مستقیم بر روی کودک خود داشته اید بسیار عالی بوده است و شما به خوبی برای کودک تان پدری و مادری کرده اید اما با وارد شدن کودک به دنیای بزرگسالی شیوه نظارت و مراقبت شما نیز باید تغییر کند. لازم است که نظارت غیر مستقیم را جایگزین نظارت مستقیم بکنید. منظور از نظارت غیرمستقیم آن است که وقتی فرزند نوجوان تان می خواهد از شما دور شود شما می دانید که او‌ کجا می رود؟ پیش چه کسی یا کسانی می رود؟ و اینکه آنجا با هم چه کار می کنند؟ همینطور، فرزند نوجوان شما هم می داند که شما می دانید کجاست و با چه کسانی است و در حال انجام دادن چه کاری است و اگر شما به آن محیط بروید فرزندتان را با آن افراد در حال انجام دادن همان کاری می بینید که از قبل آگاه بوده اید. در صورتی که قادر به جایگزینی نظارت غیر مستقیم با نظارت مستقیم نباشید رابطه شما با فرزند نوجوان تان با چالش های بیشتری مواجه خواهد شد و حتی اگر نوجوان تان همچنان به نظارت مستقیم شما تن دهد برای خارج شدن از خانواده آماده نمی شود. اما همیشه اوضاع به این شکل پیش نمی رود و رفتارهایی از نوجوان تان سر می زند که بر نگرانی های شما دامن می زند، در نظر داشته باشید که در دوره نوجوانی بسیار طبیعی است که فرزند نوجوان بر خلاف قوانین و ارزش های شما و همسرتان رفتار کند اما تنها در حد یک یا بار تکرار شود و ممکن است شما از آن آگاه شوید و یا نشوید اما در هر صورت دیگر تکرار نشود. در صورتی که شما آگاه شده باشید و اطمینان داشته باشید که این رفتار تکرارپذیری ندارد بهتر است نادید بگیرید و تنها به دادن اطلاعات به فرزند نوجوان تان اکتفا کنید ولی اگر این خطر وجود داشته باشد که آن رفتار مدام در حال تکرار باشد لازم است که با همکاری همسرتان برخورد متفاوتی داشته باشید. فرزند نوجوان شما در صورتی از دوره پر خطر نوجوانی به سلامت عبور خواهد کرد که نه تنها بین شما و فرزندتان یک رابطه صمیمانه برقرار باشد بلکه اتحاد بین شما و همسرتان نیز برای فرزندتان به خوبی آشکار باشد. در صورتی که در خانواده شما روابط بین اعضای خانواده توام با صمیمیت و احترام به تمام اعضا نباشد احتمال اینکه نتوانید به فرزند نوجوان خود کمک کنید که از این دوره به سلامت گذر کند زیاد است.

با نوجوانی که سرکشی می کند چه کار کنیم؟

اینکه در ارتباط با بدرفتاری های فرزند نوجوان خود احساس درماندگی می کنید در واقع این پیام را به یک مشاور خانواده ارسال می کنید که الگوهای سالمی از روابط در بین اعضای خانواده شما وجود ندارد و لازم است که از این موضوع آگاه شوید که برای تربیت و آموزش فرزندتان قبل از هر چیزی نیاز به یک رابطه صمیمی و امن با او دارید و مهم تر اینکه جو عاطفی خانواده تان آشفته نیست. بنابراین برای برخورد با فرزند نوجوانتان که در مقابل شما سرکشی می کند و رفتارهای آسیب رسان نسبت به خودش، دیگران و اشیا داردمی توانید اقدامات زیر را انجام دهید: ۱. قبل از اینکه رفتارهای فرزند نوجوان تان را زیر سوال ببرید به احساساتی که باعث این رفتارها شده است توجه کنید. ۲.این اطمینان را در نوجوان تان ایجاد کنید که قصد کنترل او را ندارید بلکه می خواهید به او‌ استقلال بیشتری نسبت به کودکی اش بدهید اما در این میان نگرانی هایی دارید که نیاز دارید به نگرانی های شما توجه کند. ۳.در ارتباط با تصمیم گیری در مورد مسایل مربوط به خانواده او را هم شرکت دهید و از او هم نظر خواهی کنید. ۴. به جنگ و جدل بین خودتان و همسرتان پایان دهید و در مواقعی به مشکلات میان خودتان و همسرتان رسیدگی کنید که فرزند نوجوان تان حضور ندارد. ۵. برای اینکه بتوانید فرزند نوجوان را ترغیب به رعایت قوانین خانواده بکنید لازم است که با همسرتان هماهنگ باشید و هر کدام تان قوانین مخصوص به خودتان را نداشته باشید. ۶.تا زمانی که بین شما ‌و همسرتان اتحادی وجود نداشته باشد نمی توانید با سرکشی های فرزند نوجوان تان مواجهه موثری بکنید. ۷. از یک مشاور خانواده کمک بگیرید.

نوشته شده توسط دکتر مجید هاشمی گل مهر

برای هماهنگی وقت مشاوره با نویسنده کلیک کنید